Johan
Cruijff is dood. Vol ongeloof luister ik naar het nieuws dat de beste
voetballer die we ooit hadden is overleden.
Cruijff
was een voetbalgenie. De tempowisselingen en de snelheid op de eerste meters van de tweebenige balkunstenaar uit Betondorp zijn ongeëvenaard. Zijn
actie in de eerste minuut van de WK finale 1974 is weergaloos. Hij eist, als onbetwiste leider van het Nederlands elftal, de bal op en daagt zijn Duitse directe tegenstander Berti Vogts uit. Versnelt
plots een keer en houdt ineens in, versnelt een tweede keer en der Berti is
hem kwijt. In de zestien gaat Johan vervolgens over het been van Hoeness. Strafschop.
De rest vergeten we maar gemakshalve. Zijn andere handelsmerken waren de
kapbeweging achter het standbeen langs, zijn buitenaards technisch inzicht en
zijn achteloze pass met buitenkantje voet. Zijn goal in de Meer tegen ADO waar
hij in een beweging de bal uit de lucht pikt en over zijn tegenstander heen
spint om hem vervolgens met een sierlijke curve over de keeper heen te lobben
is van ongekende schoonheid.
Mijn 'ontmoeting' in 1983 met Johan was een bizarre. Ik en maatje van der Werff waren eindelijk eens uitgenodigd voor het Haagse Jeugd voetbaltoernooi. We lagen wat nonchalant in
de zon te wachten totdat wij, sterspelers in spe, zouden worden opgehaald door de
Haagse Jeugd leiding. Naast ons stond een pezige man met halflang steil zwart
haar, geanimeerd in gesprek. Hij was over the top uitgedost in kleren van het weinig modieuze merk Johan Cruijff en lieten dat ook ongewild blijken. De man draaide zich naar ons om
en keek ons met grote minachting aan. De man was niemand minder dan ons grote idool
Cruijff. Wij verstijfden van angst en maakte ons snel uit de voeten. We hadden
indruk gemaakt, maar helaas niet met onze voeten.
In
Catalonië, zijn tweede thuisland, is hij zowaar nog groter dan in Nederland.
Hij was in zijn periode bij Barcelona door zijn vrije denken en assertieve
houding het symbool van de vrijheidsstrijd van de Catalanen tegen dictator
Franco uit Madrid. Door Real Madrid met 0-5 te verslaan zette hij Franco te kijk en gaf ‘El
Salvador’ de Catalanen hun trots terug. Jaren later legde hij als trainer
van Barcelona het fundament voor het huidige avontuurlijke en frivole Tiki-taka voetbal van
Barcelona. Hij won liever met 4-3 dan met 1-0. Hij veranderde daarmee het voetballandschap voor altijd.
Ook
buiten het veld was hij onnavolgbaar, ongrijpbaar en soms ook meedogenloos. Ieder spel speelde hij om te winnen. Hij had een uiterst moeizame verhouding met zijn eerste liefde Ajax. De filosoof Cruijff verrijkte zowel de
Spaanse taal als de Nederlandse taal. ‘Una momento dado’ en ‘ieder voordeel
heeft zijn nadeel’ zijn pareltjes uit zijn geniale brein. Zijn Johan Cruijff
Foundation en de Cruijff University zijn voorbeelden van
zijn grote maatschappelijke betrokkenheid.
Een
wereld zonder Cruijff..moeilijk voor te stellen. Dit weekend vieren we Pasen. De
Verlosser staat op uit de dood. Hij leeft.
Ab+
